რამადანი

რამადანი(რამაზანი) — ისლამური კალენდრის მეცხრე თვის სახელწოდება. ამ თვეში განთიადიდან მზის ჩასვლამდე ყველა მუსლიმანი მარხულობს. ამ დროს მუსლიმები ყველანაირ საჭმელზე, სასმელსა და სქესობრივ კავშირზე უარს ამბობენ. მოხუცები ავადმყოფები, მოგზაურობაში მყოფი ადამიანები და ორსული ქალები ნებადართული არიან ამ დროს მარხვა დაარღვიონ, თუმცა წელიწადის სხვა დროს მუსულმანებმა ეს მარხვა უნდა დაიცვან. ბავშვები მარხვასა და ნამაზის ლოცვას გარდატეხის ასაკში იწყებენ, თუმცა მარხვას ბევრი ადრეულ ასაკშიც იწყებს. მარხვა გულისხმობს: მოთმინებას, თავმდაბლობას და სულიერ სიმშვიდეს. ეს დრო არის მიძღვნილი ღვთის საამებლად. ამ დროს ჩვეულებრივზე მეტად იკითხება ლოცვები. მარხვის დროს აუცილებელია მუსლიმანმა ითხოვოს მოწყალება(მონანიოს) ღვთისგან, ილოცოს სწორი გზის საპოვნელად და ყოველგვარი საცდურისაგან თავის ასაცილებლად.

რამადანის წარმოშობა

სახელი რამადანი, მეცხრე თვის სახელწოდება ისლამის რელიგიად ჩამოყალიბებამდე მრავალი წლით ადრე წარმოიშვა არაბულ კულტურაში. მისი სახელი მოდის(იყოფა) არაბული ფუძის–რმდ (მსავსი "რამიდა", ან "არ–რამად") გამრუდების საფუძველზე დაშემოკლებული მნიშვნლობით. ყურანში ღმერთი გადმოსცემს "მარხვა დაწერილი არის შენთვის (როგორც სავალდებულოდ), ისევე როგოგორც მათთვის ვინც შენამდე იყო"

თერთმეტი თვის სულთანი

რამადანის დაწყება

Hilāl არის ასტრონომიულად ახალი მთვარის შემდეგი დღე. სანამ ახალითვის ახალი მთვარე გამოჩნდება მუსლიმანს შეუძლია ჩვეულებრივად გამოთვალოს რამადანის დაწყების დღე. ყოველ წელს არის აზრთა სხვადასხვაობა, როგორ ან როდის იწყება რამადანი. ტრადიციული წარმოშობის მიხედვით –ადამიანს დედამიწის საწინააგმდეგო მხარეს არსებული ქვეყნებიდან შეუიარაღებელი თვალით უნდა დაენახა სავსე მთვარე. დიდი ხანი არაა ზოგიერთი მუსლიმანი მიისწრაფვის გამოიყენოს ასტრონომიული გამოთვლები სისწორის დასადგენად

"ჩემი ყველაზე ბედნიერი დღე"

ჩემს ცხოვერბაში მე მაქვს ბევრი ბედნიერი დღე,მაგრამ ჩემი ყველაზე ბედნიერი დღე იყო 2006წელს 12 დეკემბერს როდესაც დაიბადა ჩემი პატარა და,მე მყავს ერთი ძმა რომელიც ორი წლით უფროსია ჩემზე,მეც მინდოდა ჩემზე პატარა და ან ძმა იყოს,ზამთარი იყო და თოვდა მე როდესაც გავიგე რომ ჩემი და დაიბადა მე ვიყავი ძალიან მხიარული და ბედნიერი,ჩემი დის დაბადებიდან ოთხი დღის მერე სავადმყოფოდან სახლში მოვიდა,მე პირველად იმას რომ დავინახე ძალიან გამიკვირდა რომ ადამიანი როგორ შეიძლება ასე პატარა იყოს,ის იყო ჩემს ხელებზე ცოტა დიდი,მე იმ დროს ვიყავი 9 წლის და ჩემი და იყო ჩემზე ცხრა წლით უმცროსი,მე იმის ერთი პატარა ტკივილისას კი ვერ დავუთმობდი,გავიდა რამდენიმე წელი ის იყო ხუთი წლის და დადიოდა ბაღჩაში,ერთი წლის მერე კი დაიწყო სკოლას და ახლაც სწავლობს პირველ კლასში,მე იმას მიყვარს ჩემს ცხოვრებაზე მეტი და მე ვფიქრობ მსოფლიოში ისეთი არაფერი არ არის რომ მე ის შევცვალო პირველ რიგში ჩემს თ და მეორე რიგში კი მეგობრებით და ახლობლებით.

პლურალიზმის როლი დღეს

ტერმინი პლურალიზმი ნიშნავს განსხვავებული აზრების, მსოფმხედველბების, ცხოვრების წესის, ინტერესების თანაარსებობას.

 პოლიტიკური პლურალიზმი ნიშნავს მოსაზრებათა მრავალფეროვნების არსებობასა და მათ აღიარებას. მოსაზრებათა ეს მრავალფეროვნება საშუალებას იძლევა სახელმწიფოს მივაწოდოთ საზოგადოებაში არსებული სხვადასხვა ღირებულებები, ინტერესები და პრობლემები მათი განხილვისა და გადაწყვეტის მიზნით.

 საზოგადოებაში არსებული განსხვავებული ეთნიკური, რელიგიური, ენობრივი, კულტურული ჯგუფებისადმი შემწყნარებლური დამოკიდებულება, რომელიც მჭიდროდ არის დაკავშირებული დემოკრატიული სახელმწიფოს ცნებასა და არსთან.

 ცხოვრების იდეური და საზოგადოებრივ-პოლიტიკური მოწყობის ძირითადი პრინციპი, რომლის ფარგლებშიც დაშვებული, უზრუნველყოფილი და აღიარებულია სხვადასხვა იდეური, სოციალური და პოლიტიკური მიმდინარეობების მრავლობითობა

პლურალიზმის მარტივი განმარტება იქნება - პარალელური ხაზები. როგორც ორი პარალელური ხაზი გაშვებული ერთად, მაგრამ არასოდეს მოსვლის კონფლიქტის. პლურალიზმი ნამდვილად მიღების სხვადასხვა ხაზების ერთმა არსებული როგორც თანასწორები. იმ შემთხვევაში თუ ტრადიციული სარკინიგზო გზის ტრასების, თითოეული სიმღერა თანაბრად მნიშვნელოვანია მსოფლიოს გადაადგილება. მე არ ვიცი, თუ სიტყვის მრავლობითი მომდინარეობს პარალელური, მაგრამ ეს თანაგრძნობას მსგავსი მნიშვნელობა ..
პლურალიზმი ნამდვილად, ზოგად გრძნობაა, დამტკიცების და მიღების მრავალფეროვნების.კონცეფცია გამოიყენება, ხშირად სხვადასხვა გზით, იმ საკითხების ფართო სპექტრი. პოლიტიკაში, გაამყაროს მრავალფეროვნება ინტერესები და რწმენა სამოქალაქო, არის ერთ ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მახასიათებლები თანამედროვე დემოკრატიაში. მეცნიერების, კონცეფცია ხშირად აღწერს, რომ რამდენიმე მეთოდი, თეორიები თვალსაზრისით არიან კანონიერი. ეს მიდგომა შეიძლება იყოს სავარაუდოდ გასაღები ფაქტორია სამეცნიერო პროგრესი.ტერმინი პლურალიზმი ასევე გამოიყენება, რამდენიმე გრძნობს, კონტექსტში რელიგია და ფილოსოფია.

პლურალიზმი მრავალჯერადი განსახიერებაა სხვადასხვა კულტურების ერთად თანაბარი არსებობის უფლება სხვადასხვა განსხვავებული ღირებულებების, კულტურა, პოლიტიკური შეხედულებების, კერძო მოსაზრებები მრავალფეროვანი ფორმების საჯარო თვითმმართველობის გამოხატვის .

პლურალიზმი მოითხოვს თანაბარი თანაცხოვრება და თავისუფალი კონკურენციის საზოგადოების სხვადასხვა, ხშირად რადიკალურად განსხვავებული "ცხოვრების წესი", იდეების, რწმენის სისტემების მომავალი სახელმწიფოსა და საზოგადოების, ისე მისი განვითარების.

დღეს პლურალიზმი ითვლება ატრიბუტი დემოკრატიის, უმთავრესი ელემენტია თანამედროვე ცივილიზებულ  საზოგადოებაში. მართლაც,თანამედროვე დღეში დემოკრატიული ინსტიტუტების წარმოდგენა შეუძლებელია პოლიტიკური პარტიების,კლასები და ჯგუფების,აზრის გამოთქმის მედიის საშუალებით,საპარლამენტო ტრიბუნიდან პირდაპირ ზე აქციების,დემონსტრაცის და მიტინგების გარეშე,იმიტომ რომ დემოკრატია სთხოვს ამას.

პლურალიზმი ფილოსოფიური პოზიციაა, რომ არსებობს მრავალი განსხვავებული თანასწორი აზრი, პლურალიზმი ნამდვილად დაპირისპირებული პოზიცია მონიზმის მიმართ.

ელემენტები პლურალისტური მსოფლმხედველობის შესახებ შეგიძლიათ იხილოთ კლასიკურ დროში ბერძნულ ქალაქებში (V-IV ს. ძვ.წ.),ასევე რომის რესპუბლიკაშიც,ასევე ისლანდიის ტინგშიც და ა.შ.

მაგრამ პლურალიზმის, როგორც ნაწილი დემოკრატიულ საზოგადოებაში ისაუბრა მხოლოდ მეოცე საუკუნეში,სანამ უმეტეს ქვეყნებში ევროპაში, ამერიკასა და ბევრ აზიის ქვეყნებში არ გადავიდა დასავლური მოდელის მთავრობა,იმიტომ რომ პლურალიზმი არის თანამედროვე პოლიტიკის ძირითადი ნაწილი და დიდ როლს ასრულებს დღევანდელ დღეში.

ავტორიტარულ საზოგადოებაში,პლურალიზმის იდეოლოგია  ხშირად გამოიყენება პროვოკაციული მიზნებისთვის. მაგალითად, 1957 წელს, CPC თავმჯდომარე მაო ზედუნი ჩინეთში გამოცხადებული პლურალიზმის ლოზუნგით "ასი ყვავილი დავთესოთ", დაიწყოს საჯარო დებატები (ფაქტობრივად, აუცილებელი იყო, რათა გამოავლინოს არასანდო მაო, რომელიც მალე იქნა რეპრესირებული).

ნებისმიერი ადმინისტრაციული გადაწყვეტილებით ან აზრის ახლა ხდება მხოლოდ გამორჩეული - დეკორატიული ხილვადობას შესაბამისად განსხვავებული აზრი, დებატები და ა.შ. უნივერსალური საარჩევნო უფლების საფუძველზე, როგორც გზა განახორციელონ განვითარების მედიის და ინტერნეტის გაჩენით პლურალიზმი დაკარგა პრაკტიკული ეფექტურობა.

და მოვედი იმ დასკვნამდე რომ პლურალიზმი აუცილებელია დღევანდელ დღეში და დიდ როლს ასრულებს თანამედროვე პოლიტიკაში.
16 დეკემბერს დემოკრატიის ინსტიტუტში ‘’რეგიონალური განცითარებისა და ინიციატივების ცენტრის’’ ორგანიზებით, ჰაინრიხ ბოილის ფონდის საჯარო დებატები უკვე მეორედ გაიმართა თემა მედიის კუთხით იყო შერჩეული და ძირითადად რეგიონული მედიის განვითარებასა და დაბრკოლებებზე იყო საუბარი. საერთაშორისო ორგანიზაციის - "რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე" ბოლო ანგარიშის მიხედვით საქართველოში მედიის თავისუფლების ინდექსი 39 პოზიციით გაუმჯობესდა და ქვეყანამ 81-ე ადგილზე გადაინაცვლა, მაგრამ საქართველოში მედიის თავისუფლების კუთხით ჯერ კიდევ ბევრია გასაკეთებელი - ასე აფასებენ მედიის საკითხს საქართველოში მოქმედი ექსპერტები და ჟურნალისტები.

პოლიტოლოგი ზვიად დიასამიძე თვლის, რომ მიუხედავად იმ ციფრებისა, რაც ოფიციალურ სტატისტიკაშია მოყვანილი, მედიის თავისუფლება და პლურალიზმი საქართველოში კვლავ პრობლემატურ თემად რჩება, ამ მხრივ განსაკუთრებით რთული მდგომარეობა რეგიონებშია, რაზეც ტელეკომპანია "ტვ -25-ს" და გაზეთ "ბათუმელების" მაგალითებიც მიუთითებს. ევრაზიის თანამშრომლობის ფონდის "კავკასიის კვლევითი რესურსების ცენტრის" მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ საზოგადოება მედიისგან მოელის მიუკერძოებლობას, ეს ეხება ყველა მედიასაშუალებას. საინტერესოა, რამდენად ახერხებს დღეს ქართული მედია საშუალება საზოგადოების ამ დაკვეთის შესრულებას?

ზვიად ქორიძე ჟურნალისტი: "ფაქტია, რომ ამ წლების განმავლობაში ვერ მივიღეთ ის იმედები, რაც გვქონდა მედიასთან დაკავშირებით. ჩვენ მივიღეთ მედია, რომელსაც შეუძლია მართოს საზოგადოება და არა მედია, რომელიც ინფორმაციის მატარებელია. ორი მდგომარეობა აქვს მედიას - ერთის მხრივ ხელისუფლების დეკრეტებისა და შიდა სამზარეულოს ჩვენებისათვის და მეორე მხრივ, მიტინგების საჩვენებლად."

ეთერ თურაძე გაზეთი "ბათუმელები" მთავარი რედაქტორი: "იმის შანსი, რომ ქართულმა მედიასაშუალებებმა ხელში აიღონ მაკონტროლებელი ინსტიტუტის როლი და ამით ხელი შეუწყონ ქვეყნის დემოკრატიულ განვითარებას, ჯერ კიდევ არსებობს, მაგრამ ამის მიღწევა, მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება შესაძლებელი თუ ხელისუფლება საკუთარ თავში იპოვის ძალას და უარს იტყვის, მედიის კონტროლზე ხოლო მედია შეძლებს იმას, რომ იყოს ნეიტრალური ანუ მხარე აღარ იყოს".

მშვიდობის, დემოკრატიისა და განვითარების კავკასიური ინსტიტუტის ორგანიზებით შედგა დისკუსია, რომლის ფარგლებშიც არასამთავრობო ორგანიზაციათა წარმომადგენლებმა და დამოუკიდებელმა ჟურნალისტებმა  იმსჯელეს საქართველოს სატელევიზიო მედია სივრცეში არსებული პრობლემების შესახებ. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ საქართველოში პლურალისტული სატელევიზიო მედია სივრცე შეზღუდულია, ჟურნალისტების პროფესიული და ეთიკური სტანდარტები არ არსებობს, ხოლო თავისუფალი და კონკურეტნული სატელევიზიო მედია სივრცის ჩამოყალიბებას ხელს უშლის ჟურნალისტური საქმიანობის თავისუფლების დაბალი ხარისხი და მკაცრი რეგულირების შესაძლებლობა. 

მედიასთან დაკავშირებული პრობლემის უკეთესად შესწავლის მიზნით სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლებმა მხარი დაუჭირეს მოსაზრებას, რომ შემუშავდეს დოკუმენტი - პოლიტიკის ანგარიში, რომლის საფუძველზეც სამოქალაქო საზოგადოება შეძლებს კონკურენტული და თავისუფალი მედიის ჩამოყალიბების ხელშეწყობას.  
პოლიტიკის ანგარიში  მედია სივრცის პლურალიზმის პრობლემები საქართველოში,  მედიის საკითხებით დაინტერესებული არასამთავრობო ორგანიზაციათა წარმომადგენლების და დამოუკიდებელი ჟურნალისტების მიერ გამოხატული ინტერესის საფუძველზე მომზადდა. ნაშრომში გამოკვლეული არის სატელევიზიო მედია სივრცეში არსებული პრობლემები, მათი გამომწვევი მიზეზები, შესწავლილია სამოქალაქო საზოგადოების შესაძლებლობები აღნიშნული  პრობლემების გადასაწყვეტად. ნაშრომის დასკვნით ნაწილში მოცემულია იმ რეკომენდაციების ჩამონათვალი, რომელთა შესრულებით საზოგადოებრივ ორგანიზაცებსა და სამოქალაქო საზოგადოებას მიეცემა შესაძლებლობა ხელი შეუწყოს მედიის თავისუფლების ხარისხის გაუმჯობესებას.